Pijnlijk
Arthrose is bijzonder pijnlijk. De hond gaat stijf lopen, zal minder willen lopen en niet meer willen spelen, kan soms de trap niet meer op enz. Na toedienen van een pijnstiller kunnen honden met deze klachten ineens weer mee op langere wandelingen en spelen weer! Dus onthoud: die stijve oudjes hebben wel degelijk PIJN! Overigens kan arthrose ook op jongere leeftijd onstaan. Denk maar aan ernstige vormen van HD.
Pijnbestrijding
Bij honden zijn er niet zo veel mogelijkheden voor pijnbestrijding.
Opiaten en de zogenaamde NSAID’s zijn de enige twee werkzame groepen pijnstillers. Aangezien opiaten ook bij honden verslavend werken, zijn die meer geschikt voor acute pijnbestrijding, zoals bij operaties. Voor chronische (langdurige) klachten zoals arthrose blijft alleen de groep van de NSAID’s over. NSAID=Non-steroidal anti-inflammatory drugs. In het Nederlands: niet-steroide ontstekingsremmende middelen. Dit staat tegenover de wel-steroide ontstekingsremmers. Iedereen kent wel prednison, dit is een (cortico)steroid dat vaak bij jeuk gebruikt wordt.
Onstekingsremmers en pijnstilling
Wat hebben ontstekingsremmers met pijnstilling te maken? Alles natuurlijk. Iedereen weet dat een ontsteking pijn doet. Deze pijn wordt veroorzaakt door bepaalde stofjes, de zogenaamde ontstekingsmediatoren, die vrijkomen bij ontstekingsprocessen. Als je dus de vorming van deze ontstekingsmediatoren kunt remmen, neem je de pijn weg. Ontstekingsmediatoren worden gevormd uit bepaalde vetzuren met behulp van specifieke enzymen. De NSAID’s remmen deze enzymen, zodat de vetzuren niet meer omgezet worden in die ontstekingsstofjes.
Bijwerkingen
Helaas is het wegnemen van de pijn niet het enige effect hiervan. Er treden ook andere effecten op, die in dit geval niet gewenst zijn. Deze niet gewenste effecten zijn de bijwerkingen van medicijnen. NSAID’s hebben hele vervelende bijwerkingen. De bekendste zijn de maagdarmklachten die kunnen ontstaan: met name maag- en darmzweren en bloedingen zijn berucht. Maar ook de lever en de nier kunnen aangetast worden in hun functie. En het is bijvoorbeeld bekend dat de stolling van het bloed minder wordt, waardoor wonden langer bloeden.
Het is niet zo dat elke hond altijd last krijgt van de bijwerkingen van een bepaald medicijn. Dat hangt van veel factoren af; het is maar “hoe gevoelig” het dier er voor is. Sommigen kunnen een medicijn jaren gebruiken zonder ooit last te krijgen van bijwerkingen, een ander hoeft maar een dosis binnen te krijgen en krijgt al last van zijn maag. Overigens verdwijnen eventuele bijwerkingen meestal snel, zodra je weer stopt met het toedienen van het middel.
Metacam en Rimadyl
Metacam en Rimadyl zijn vrij nieuwe NSAID’s.
Nieuwe medicijnen worden meestal om een aantal redenen gemaakt:
- De werking is beter: in dit geval zou hevigere pijn bestreden kunnen worden.
- De werking is langer: in plaats van 2 of 3 keer per dag een pijnstiller, hoef je nog maar 1 keer per dag in te nemen.
- Minder bijwerkingen.
- Goedkoper: Dit wordt alleen gedaan als de werking even goed blijft en er geen vervelende bijwerkingen bij dit nieuwe middel optreden.
Met name bij de NSAID’s proberen ze middelen te vinden die minder bijwerkingen geven. Een paar jaar terug was Metacam zo’n middel, daarna is Rimadyl op de markt gekomen. Een dierenarts zal wel in de gaten houden hoe een hond op een bepaald medicijn reageert. Als het resultaat tegenvalt, kan altijd een ander middel geprobeerd worden. Pas op: combineer nooit pijnstillers met elkaar. Je hebt dan een hele grote kans op ernstige bijwerkingen, terwijl het effect van minder pijn hebben hierdoor toch niet bereikt wordt. Ook met het combineren van andere medicijnen moet je oppassen. Ze kunnen altijd elkaars werking beinvloeden. Daarom moet je het gebruik van alle medicijnen bij een bezoek aan een (dieren)arts altijd melden.
Als de hond een periode pijnstillers heeft gehad, heeft het lichaam even tijd nodig om alle stoffen uit het lichaam te krijgen. In die tijd is het ook nog niet veilig om een andere pijnstiller te gebruiken. Weer beginnen met de oude medicijnen geeft meestal weinig problemen, mits je je aan de opgegeven dosering houdt.
Lees goed de bijsluiter die altijd bij medicijnen verstrekt wordt, dan weet je op welke bijwerkingen je moet letten. Zodra je bijwerkingen ziet: stop met het geven van de medicijnen en neem contact op met de dierenarts.
Auteur: Anneke Schellingerhout, dierenarts